Mercedes-Benz W196 Monoposto F1, '54/'55

 

Geschiedenis:

 

De eerste naoorlogse Silberpfeil wordt wel gezien als een van de meest beroemde raceauto's van Mercedes-Benz. Zelfs vandaag de dag maakt deze Silberpfeil uit de jaren '50 elke motorsport liefhebber lyrisch. Zijn roem bevestigde de Silberpfeil met talloze overwinningen en uitstekende tweede plaatsen in de jaren '54 / '55. De legendarische wereldkampioenstitel in beide jaren, was in staat om de bestuurder Fangio te bereiken. De chauffeurs Kling, Moss en Herrmann behaalden met de zilveren pijl in verscheidene andere races tweede en derde plaatsen.

 

Technische gegevens origineel:

 

Motor: 8-cylinder in lijn, 2 bovenliggende nockenassen
Inhoud: 2.496 ccm
Boring x slag: 76 x 68,8 mm
Brandstofverzorging: inspuitingspomp
Vermogen: 257pk bij 8.250 rpm
Aandrijving: 5 versnellingen, waarvan 4 gesynchroniseert

Wielafstand: 2.350 mm

 

Model details:

* Met de hand samengesteld, uit meer dan 180 onderdelen
* Gedetailleerd chassis en dashboard
* Zitting met stoffen bekleding
* 8-cilinder-in-lijn motor, interne remmen
* Markante zij-uitlaten
* Foto geëtste delen
* Grille en inlaat voor luchtaanzuiging roestvrij stalen gaas
* Metalen windschermsteunen
* Perfect spuitwerk, met de hand gepolijst

 

Verderop in dit deel meer en uitgebreidere informatie over de geschiedenis en dergelijke van de Mercedes-Benz W 196 R F1 Monoposto.

 

 

Hoe het begon

Kort na het einde van de Tweede Wereldoorlog was de motor- en autosport begrijpelijkerwijs niet een prioriteit voor Mercedes-Benz. Dankzij de geweldige economische ommekeer van het land, kon de Duitse fabrikant terugkeren naar de race scene en dit eerder dan de meeste verwachtte. Hun eerste poging was in de vroege jaren vijftig, met de afgeleide productiewagen de 300 SL, die een zege in de 24 uur van Le Mans in 1952 heeft weten te bemachtigen. Iedereen wist dat het een kwestie van tijd zou zijn, wanneer Mercedes-Benz naar het Grand Prix racen terugkeren zou. Daar zouden zij de welhaast onmogelijk hoge verwachtingen, ontstaan in het verleden toen zij niet alleen domineerden, maar ook wonnen op hun terugkeer naar de sport in 1914 en 1934. Precies twintig jaar later keerde Mercedes-Benz terug in de GP races met de W196 en ze stelden niet teleur. Er was een belangrijker reden voor Mercedes-Benz om hun Grand Prix programma in 1954 te starten, want het was het eerste jaar van de nieuwe 2,5 liter Formule1 verordeningen. Dit betekende dat alle actieve producenten ook de verplichting hadden met een schone lei te beginnen, waardoor ze minder voordeel hadden ten opzichte van nieuwkomers.

 

 

Chassis 000 08/54

Chassis 000 08/54 was de laatste Mercedes-Benz W196R die in 1954 werd gebouwd en pas debuteerde tijdens de laatste race van het jaar. Hier, tijdens de Spaanse Grand Prix, reed Juan Manuel Fangio de lange wielbasis auto naar een tweede plaats. In het volgende seizoen, legde Karl Kling beslag op de tweede plaats in de Grand Prix van Buenos Aires en Fangio voegde de enige overwinning toe aan de telling door een paar maanden later de Grand Prix van België  op het cicuit van Spa Franchorchamps te winnen. Gekoesterd door Mercedes-Benz, worde deze W196 regelmatig getoond en gedemonstreerd op evenementen over de hele wereld. Op de foto linker pagina (boven) te zien op van de Goodwood Festival of Speed met naar believen Sir Stirling Moss, Mika Hakkinen of Jochen Mass achter het stuur.

 

 

Chassis 000 13/55

De twee-na-laatste W196 die werd gebouwd, chassis 000 13/55, werd drie keer tijdens het seizoen van 1955 voor service naar binnen gehaald, bij elke gelegenheid jacht makend op de kortst beschikbare wielbasis. Op zijn weg naar zijn tweede Wereldkam-pioenschap reed Juan Manuel Fangio de niet zo ongelukkige chassisnummer #13 naar een tweede plaats tijdens de Grand Prixs van Monaco en Aintree, terwijl er een overwinning in de Neder-landse Grand Prix werd gescoord. Deze W196R is hier (pagina links: onder) te zien tijdens de 2009 Goodwood Revival waar het een van de sterren was tijdens het 80ste verjaardagsfeest van Sir Stirling Moss.

 

 

De bijzonderheden...

In het verleden werden de Mercedes-Benz racewagens niet alleen de snelste, maar ook de technologisch meest geavanceerde; een showcase van geavanceerde technische mogelijkheden van het bedrijf: De W196, met name de rechte achtcilinder motor, gemonteerd in dat rechte patroon. Gezien het relatief kleine inhoud van 2,5 liter, was de keuze van de Duitse ingenieurs voor de lange rechte achtcilinder motor heel verrassend. Zoals de grote Alfa Romeo

 

De kleppen zelf waren een stuk minder conventioneel, doordat het 'Desmodromic' systeem gebruikte, die de nokkenas gebruikt om de kleppen zowel te openen als te sluiten. Geen noodzaak om kwetsbare veren te gebruiken om de kleppen te sluiten betekende dat de motor op een aanzienlijk hoger toerental kon draaien. Een echte nieuwigheid was het door Bosch ontwikkelde directe brandstof injectiesysteem, dat reeds met succes werden gebruikt op de 300 SL racewagens. De uitzonderlijk geavanceerde motor produceerde 257pk tijdens zijn debuut en door de voortdurende ontwikkeling zag men het vermogen binnen een jaar stijgen naar 290pk bij een indrukwekkende 8500rpm.

 

Ook overgenomen van de 300 was SL het ruimteframe chassis, dat bestond uit een groot aantal kleine diameter buizen. Het was een nieuwe benadering van de opbouw van een chassis, licht van gewicht, met elkaar gecombineerd tot uitzonderlijke stijfheid. Ophanging geschiedde door dubbele draagarmen en torsie bars op de voorkant en swing assen met torsie bars aan de achterzijde. De enorme trommelremmen zijn zowel aan de voor- als aan de achterkant binnenboord geinstalleerd om het oorspronkelijke gewicht te verminderen en de werking te effectueren. Om ervoor te zorgen dat de remmen goed gekoeld werden, waren de massale drums uitgerust met vinnen voor de zogenaamde 'Turbo-koeling'. Om het zwaartepunt en het frontaaloppervlak te verminderen, was de achtcilindermotor 37graden schuin op zijn kant geplaatst. Zonder kosten te sparen, ontwikkelde de ingenieurs een verscheidenheid aan race specifieke versies van de W196 met drie verschillende wielbases en twee carrosserie ontwerpen. Teruggrijpend naar de trainingen van de late dertiger jaren, werd een dichte gesloten gestroomlijnde carrosserie gemaakt voor hoge snelheid tracks. Voor de meer technische tracks werd een meer conventionele open-wheel carrosserie ontworpen.

 

 

Juan Manuel Fangio

Om ervoor te zorgen dat de W196 aan de hoge verwachtingen zou voldoen, contracteerde Mercedes-Benz een van de beste coureurs van die dagen: Juan Manuel Fangio. Hij werd ondersteund door Hans Herrmann en Karl Kling. Nog steeds met de ontwikkeling van de auto's bezig, miste Mercedes-Benz de eerste drie races. Fangio gebruikte een Maserati om er twee te winnen. Het verlate debuut kwam op de Franse Grand Prix in Reims, waar de gestroomlijnde versie gelijk perfect op zijn plaats was. Het werd onmiddellijk duidelijk dat het Duitse Concern geen kosten had gespaard en deze aanpak was te veel voor de Italiaanse en Britse fabrikanten. Fangio hielp Mercedes bij de voortzetting van een traditie, door de W196 naar een debuut overwinning te sturen met slechts een paar meter voorsprong op Kling. Op de volgende ronde van Silverstone, bemoeilijkte de doorontwikkelde carrosserie Fangio bij de line-up voor een hoek omdat hij de voorwielen niet goed zien kon. Hij eindigde toch als tweede. Fangio domineerde de komende drie wedstrijden en won op de Nürburgring, Bremgarten in Zwitserland en op Monza in Italië met de streamliner opnieuw. Hij werd al goed en wel voor de laatste ronde gekroond tot kampioen. In die race op Pedralbas in Spanje, werd de W196 voor de eerste keer echt uitgedaagd door de gloednieuwe Lancia D50, ontworpen door voormalige Alfa Romeo ingenieur Vittorio Jano. In de handen van Alberto Ascari was dit het snelste ding dat er was, maar nog wel zeer fragiel. Mike Hawthorn won uiteindelijk, voor Ferrari en voor Luigi Musso in een Maserati.

 

 

Een wereldberoemde nieuwkomen

Voor het raceseizoen 1955 werd Fangio vergezeld door een nieuwe teamgenoot: Stirling Moss. De Argentijn begon het seizoen op hoog niveau, door direct zijn thuis Grand Prix te winnen. Voor Monaco had Mercedes-Benz een speciale korte wielbasisversie van de auto ontwikkeld met buiten de body geplaatste trommelremmen. De W196 was hier al even snel als op de hoge snelheid tracks, maar had een zeldzame dag op de dag van de race, toen alle drie de auto's werden geplaagd door betrouwbaarheidsproblemen. In de tussentijd had Mercedes-Benz ook een sportwagen ontwikkeld, die nauw verwant is aan de W196, met een tweezits body en een iets grotere versie van de acht-cilinder motor. De bedoelde 300 SLR was al even indrukwekkend en Moss reed hem naar een onvergetelijke en nog immer tot de verbeelding sprekende overwinning in de Mille Miglia, met een gemiddelde snelheid over de 1000mijlen van ruim 156km-uur.

 

 

Een trieste betrokkenheid

Helaas was deze sportracer ook betrokken bij het ergste sportongeval ooit, doordat het meer dan 80 toeschouwers doodde, nadat Levegh met zijn 300 SLR de tribunes invloog. De vele aluminium legeringen en de brandstof in de auto veranderde hem in een vuurbal. Als gevolg hiervan werden vele Formule1-races dat seizoen geannuleerd. De vier die werden uitgevoerd, werden gewonnen door Fangio en Moss, die er in slaagde om zijn dominante Argentijnse teamgenoot eenmaal te verslaan. Onnodig te zeggen dat Fangio opnieuw werd gekroond tot wereldkampioen, met Moss als een verre tweede.

 

 

Einde en nieuwe start

Geschokt door het ongeluk op Le Mans deelde Mercedes-Benz mee te stoppen aan het einde van het seizoen en de W196 werd teruggetrokken voor slechts een jaar en twee maanden. Negen overwinningen uit twaalf Grand Prix scoren maakte dat de veelzijdige Mercedes-Benz de geschiedenis is ingegaan als een van de beste raceauto's ooit. Veel van zijn technieken zijn overgenomen. Het duurde lang totdat de directe inspuiting succesvol door een andere fabrikant gebruikt werd; meest prominent door Audi met de laatste generatie van R8 Le Mans auto's. Degenen die hopen dat Mercedes zou terugkeren in de Grand Prix racerij in het seizoen van 1974 werden teleurgesteld. In feite duurde het bijna twee decennia voordat de Duitsers terugkeerden naar de Formule1 en ze konden niet ongelooflijke debuutoverwinningen continueren...

 

 

 

 

FOTOGALLERIE                                                   MERCEDES-BENZ W196                                                 CMC M-006