VeloceToday.com

Specials... opnieuw gepubliceerd...!

 

© 2002/2016  ’n Joy Media – Henk J. Brouwer

 

VeloceToday - Preview part I

 

De aanleiding…

Op 28 en 29 juli 2001 vond een evenement plaats dat werd georganiseerd door de Ferrari Club Nederland (FCN) en dat startte bij het voormalige kasteelklooster “Elzendaal”. Dit klooster werd in 1667 gebouwd in een klein stadje, genaamd Boxmeer dicht bij de Duitse grens. De Rally bracht de deelnemers en liefhebbers van Ferrari’s naar Villa Trips “Museum für Rennsportgeschichte”. De locatie van het museum is op zijn minst opmerkelijk: een nationaal natuurreservaat in Kerpen/Horrem, naast het kasteel Hemmersbach. Bij nadering van het landgoed is de serene rust bijzonder, ondanks de nabijheid van woonkernen en wegen. Eiken en beuken van honderden jaren oud ruisten ondanks de windstilte. Een weg van kasseien leidt naar de Villa Trips tussen de hoge bomen door met enkele oude lampen aan de zijkant en een Ferrari vlag trok mijn aandacht. Ik werd tamelijk nieuwsgierig naar Villa Trips…

 

 

Wolfgang Graf Berghe von Trips…

Alvorens te kunnen vertellen waar de Villa Trips voor staat is het noodzakelijk iets van Wolfgang Graf Berghe von Trips zelf te weten. Wolfgang Alexander (“Wölfchen”) Graf Berghe von Trips was de zoon van “Eduard Reichsgraf Berghe von Trips” en zijn echtgenote Thessa en werd in Keulen geboren op 4 mei 1928. De eerste jaren van zijn leven bracht hij door in Bonn en in 1932 erfde zijn vader kasteel Hemmersbach, waardoor er naar Hemmersbach werd verhuisd. Hier bracht Wolfgang een mooie jeugd door en in de jaren 1935 tot 1938 bezocht hij de GP’s van Duitsland op de Nürburgring, bijna in de achtertuin van kasteel Hemmersbach. Hij vergat die ervaringen nooit…

 

In 1946 vlak na de oorlog haalde hij zijn rijbewijs. Geruchten deden de ronde dat hij nooit enig rijexamen heeft afgelegd. Zijn carrière in de motorsport begon in 1950 met een BMW 500 motor, maar nadat hij afstudeerde in de landbouw wetenschap wilde zijn ouders eigenlijk dat hij op en voor het von Trips landgoed aan het werk ging. Onder andere maakte dit tot wat hij was en waarvoor hij stond: een uitstekend coureur en een bijzonder mens.

 

 

Ferrari…

De eerst bekende deelname op het gebied van motorsport is een oriëntatietocht van 8 oktober 1950, waar hij in een BMW 500 R51 de vijfde plaats behaalde. Vervolgens deed hij mee aan vele tochten met wisselende successen, zoals de ADAC Rheinlandfahrt, Deutsche Schwarzwaldfahrt, Mille Miglia, Eiffelrennen, Coppa d’Oro delle Dolimiti, Targa Florio, Tourist Trophy (Ireland), 12 uurs race Sebring (USA), etc. Een bijzonder indrukwekkende lijst, waarmee hij duidelijk laat zien waar zijn hart naar uitging… In 1954 ging de racecarrière van von Trips echt van start met de overwinning van de Mille Miglia samen met Hampel. Al gauw volgden overwinning na overwinning in verschillende races en disciplines. Uiteindelijk deed dit hem bij de Formule 1 en Ferrari (1956) belanden, waar hij zeer succesvol de Ferrari Dino 156 F1 bereed.

 

Naast deze F1 kan een indrukwekkende lijst worden samengesteld van Ferrari’s waarin hij meedeed aan verschillende races en tours. Hierbij kan worden gedacht aan de 290 MM’s, 500 TR’s, 315 S, 250 TR’s, Dino 246 S, SP en F1’s en diverse 250 GT’s. Ongetwijfeld ben ik er een of meer vergeten…

 

Begin april 1961 kocht von Trips zijn eigen Ferrari, een 250 GT Pininfarina Cabriolet Series II (#2361GT). Na zijn dood kregen zijn ouders de beschikking over zijn Ferrari en zij hielden hem tot eind 1963. De auto werd verkocht aan Roberto Vallerini (I). Vervolgens ging hij door verschillende handen, tot hij uiteindelijk –volledig gerestaureerd- terechtkwam op een plaats waar hij thuishoort…

 

 

Hubert Oebels…

Hubert Oebels wordt vaak in een adem genoemd met zijn vriend Wolfgang Graf Berghe von Trips. Begin 1960 werd door Wolfgang Graf Berghe von Trips samen met zijn vriend Hubert Oebels de Scuderia Colonia opgericht. Nu is Hubert Oebels 78 jaar en ik ontmoette hem in het museum toen hij gasten rondleidde. Wat kan deze man vertellen…. In de jaren 70 leidde hij de Scuderia Colonia en nu doet hij sinds een jaar mee aan historische races. Hij verzamelde gedurende zijn race carrière vele bekers, prijzen en medailles die hij trots kan laten zien aan een ieder die dat maar wil. Enthousiast vertelde hij over de race op de Nürburgring waar hij als 2de en de Graaf als 5de eindigde. Hij vertelde over de crash van een testrijder van de Scuderia Colonia op Monza -waar het skelet in de “werkplaats” nog aan herinnert- en liet me enkele foto’s (ouder dan 40 jaar) van het ongeluk zien, die hij vervolgens weer zorgvuldig in zijn portefeuille stopte. Op beleefde afstand volgde ik de rondleiding en luisterde rustig naar de dingen die hij te vertellen had.

 

 

Het fatale ongeluk…

Op 10 september 1961 startte smiddags om 15:00 uur de 32. Grand Prix van Italia op park Monza. Er dienden 43 ronden te worden gereden met een totale afstand van 431 km. Trips starte als eerste voor Phill Hill (4), Graham Hill (5), Jim Clark (7), Stirling Moss (11), John Surtees (19) en Seidel (28) van de Scuderia Colonia. Kort na de start werd von Trips ingehaald door Hill, Ginther, Clark en Brabhamin resp. Ferrari, Ferrari, Lotus en Cooper, hetgeen volgens insiders duidde op een slecht lopende Ferrari (156 F1). Begin tweede ronde leidde Phill Hill en Trip reed door de Vialone bocht met ongeveer 240 km/uur. Op het rechte stuk tussen de Vialone bocht en de Vedano bocht zijn aan weerskanten wallen aangebracht, met daarop een hek dat de toeschouwers op afstand houd. Juist op dit stuk raakt op enig moment het linker achterwiel van de Ferrari het rechter voorwiel van de Lotus van Clark. De Ferrari knalde vol tegen de Lotus, schoot tegen de wal op, sloeg over de kop en draaiend om zijn as schoot hij tegen de hekken om vervolgens tweemaal vol de toeschouwers te raken die dicht tegen de afrastering aangedrukt stonden. De Ferrari kwam terug op de baan, volledig vernield. Wolfgang Graf Berghe von Trips werd uit de auto geslingerd en was op slag dood. Elf toeschouwers verloren door dit ongeval het leven. De autosportwereld rouwde…

 

 

Kasteel  Hemmersbach en Villa Trips

Eduard Ignatz Graf Berghe von Trips (1772/1842) en zijn echtgenote Maria Elisabeth Freiin von Lemmen (1777/1854) lieten een verbouwing/restauratie van kasteel Hemmersbach  - sedert 1751 in het bezit van het geslacht Berghe von Trips -  uitvoeren naar een ontwerp van Johan Anton Wallée. Medio 1899 werd Kasteel Hemmersbach uitgebreid door de grootvader van Wolfgang Graf Berghe von Trips (Clemens Maximilian Reichsgraf Berghe von Trips - 1850/1921) volgens een ontwerp van Carl Thoma. In 1988 is het kasteel voor het laatst volledig gerestaureerd. Eduard en Tessa gingen toen in Villa Trips wonen. Vervolgens is aan het kasteel niets meer gedaan en momenteel vindt er wederom een ingrijpende restauratie plaats van het volledige kasteel. Het grondgebied direct om het kasteel heen is volledig afgezet. Er wordt gewaarschuwd voor loslopende bijtgrage honden, echter ik heb ze niet gezien. Het kasteel maakt een beetje vervallen indruk door de woekerende klimp-op’s, onkruid tussen de stenen en gebladderde verf hier en daar. Bij onweer, regen en een flinke wind kan het zelfs luguber aandoen.

 

In 1975 wordt de door Tessa en Eduard Graf Berghe von Trips in 1973 opgerichte stichting toegelaten door de verantwoordelijke Minister. Doelstelling is onder andere het inrichten en onderhouden van een sportmuseum, waarbij de nadruk moet liggen op het verzamelen en documenteren van relevante stukken. Het museum zal uiteindelijk moeten worden uitgebouwd naar een documentatiecentrum voor de autoracesport in het algemeen. In 1991 wordt Reinold Louis voorzitter van de Sportstichting en is dat tot op de dag van vandaag. Met hulp van sponsoren werd het mogelijk de in Amerika gerestaureerde TCA formule Junior (zie hierna: “De Werkplaats”) te verwerven. Daarnaast werden kunstwerken gekocht of in opdracht vervaardigd en sportverzamelingen, zoals videobanden, boeken, modellen en nog veel… veel meer opgekocht of door schenking verkregen. Dit betekende al gauw dat de toenmalige vestiging te klein werd en veel van de verworven museumstukken in dozen of kisten in kelders werden bewaard.

 

 

Het museum in de Villa Trips…

Door een gelukkige speling van het lot wordt het uiteindelijk mogelijk het museum onder te brengen in Villa Trips. De opening geschiedt op 23 mei 2000 (Wolfgang Graf Berghe von Trips zou 72 jaar zijn geworden) en dat geeft tevens het hoogtepunt weer van zware arbeid die de stichting tot dan toe heeft verricht. De dagelijkse leiding van het museum is momenteel in handen van Christoph Louis, een man die ook gepassioneerd over zijn werk, de stichting en het museum kan vertellen.

 

In het museum staat in eerste instantie uiteraard Wolfgang Graf Berghe von Trips centraal. Von Trips behaalde als eerste Duitse coureur na de 2de wereldoorlog successen en roem. De door hem nagelaten en door zijn vrienden geschonken verzamelingen documenteren zijn loopbaan van motorrijder tot beroepsrenner bij Ferrari. In het museum zijn verschillende kamers ingericht en zeer opmerkelijk is de “Graf Wolfgang Kamer”, met daarin de attributen uit zijn originele werkkamer. Tevens geeft het museum in verschillende vorm de ontwikkeling weer van de autorensport.

 

 

De werkplaats…

Allereerst is er op de begane grond, achter de keuken en volgens mij boven (of op) het voormalige zwembad een nagebouwde werkplaats, met daarin de door Wolfgang geconstrueerde en Ferrari-mechaniciens gebouwde TCA Formule Junior te zien. Deze TCA (Trips Colotti Autounion of Trips Colotti Automobilist, als er een Renault motor werd geplaats) is samen met Feledio Colotti ontworpen. Van de 7 totaal gebouwde TCA’s was #001 een niet geleverde testauto. #002 werd uitgerust met een Colotti’s vijf-bak en 1000cc DKW motor (80 pk), zijtanken van 65 liter, Amadori velgen en een speciaal 4-delig demonteerbaar Fantuzzi (Umberto) aluminium carrosserie een een -volgens de toenmalige voorschriften- gewicht van 375 kilo. Het chassis is van Neri. De prijs “af fabriek” bedroeg destijds tussen de $3500 en $3800. De TCA’s werden handmatig gebouwd in een werkplaats zoals in het museum. Het in het museum aanwezige exemplaar is de nog enig bestaande TCA, die in Amerika zo origineel mogelijk werd gerestaureerd. Hij wordt ingezet in historische races, waarbij hij meestal als Ferrari wordt gemeld. De overblijfselen van de andere TCA herinneren aan het ongeluk van een testrijder van de Scuderia Colonia, die omkwam op de Nürburgring (gebroken nek). Naast enkele werktuigen en onderdelen staat er nog een De Tomaso Formule Junior, die in 1960 in Amerika werd gekocht en aan de Scuderia Colonia voor trainingen ter beschikking gesteld.

 

 

De Bibliotheek …

Voor de rest van het museum moet je de trap op. Hier, op de eerste verdieping van Villa Trips, bevindt zich direct links van het Trappenhuis de bibliotheek. Bij binnenkomst valt het oog gelijk op de enorme maquette van Kasteel Hemmersbach en Villa Trips in het midden van de kamer, ontworpen door Herbert Hillebrand. Het komt aardig overeen met de werkelijkheid, uitgezonderd de begroeiing, die in werkelijkheid veel dichter is. De bomen zijn hoger en in grotere hoeveelheden aanwezig. Daarnaast is de slotgracht omgeven door dichte struiken en het kasteel zelf deels begroeid met diverse klimop planten. Overigens is het kasteel zelf in werkelijkheid hermetisch afgesloten door hoge bouwhekken en er staan allerlei bouwmachines en kasten op het terrein. Alle wanden van de bibliotheek staan vol met boeken. Boeken over auto’s… en alles wat daarmee te maken heeft, van A tot Z. De bibliotheek van de stichting bevat momenteel ruim 7.000 exemplaren, waarvan velen Ferrari betreffen, maar ook merken als Porsche, Dodge en Mercedes om er een paar willekeurig te noemen. Tevens staan er enkele boxen, waarvan de inhoud verdwenen is. Deze zullen wellicht ergens zijn opgeborgen. Volgens Christoph Louis is de bibliotheek reeds meerdere malen gebruikt voor naslag bij het schrijven van artikelen en boeken. De wanden vol boeken maken op mij een aparte indruk…

 

 

De overige kamers…

De “Graf Wolfgang Zimmer” is ingericht zoals de werkkamer destijds door de graaf werd gebruikt, met zijn originele spullen, zoals zijn bureau, tafels, kasten en andere zaken die hij in die tijd gebruikte. Als je in de kamer achter het touw staat, dan straalt de kamer een uitzonderlijke rust uit. Tegenover de werkkamer is de “Benzin Zimmer Taffy”, waarin een overzicht wordt gegeven van de deelname door de Scuderia Colonia aan de diverse evenementen, geïllustreerd door vele plaketten bekers en foto’s. Dit is de kamer waar Hubert Oebels terecht zo trots op is…

 

Vervolgens is er de “Mille Miglia Zimmer”, waarin door verschillende personen een overzicht is samengesteld wie von Trips was. Natuurlijk wordt er aandacht besteed aan de Mille Miglia (11/12 mei 1957) door middel van foto’s, posters, etc. De “Le Mans Zimmer” herbergt meerdere reisbescheiden, zoals een paspoort en allerlei kleine aandenken. In de gangen hangen diverse posters, schilderijen etc. Tengenover het “Dokumentationszentrum” staat een indrukwekkende draaizuil met zijn -tot nu toe- 116 ordners met knipsel van artikelen uit kranten en magazines. Overigens is het “Dokumentationszentrum” afgesloten. Het “Modelauto- en krantenarchief” staat vol boeken, kranten en magazines.

 

In de kamer “Mythos Graf Berghe von Trips” kan een band worden afgespeeld met het verslag van de race met zijn dodelijk ongeval, verzorgd door de radioverslaggevers Reinhard Künstler en Günher Jendri. De band begint te spelen als je op een knop drukt en de geëmotioneerde stemmen van de verslaggevers blijven je lang bij... Foto’s aan de muur van de race tot en met de begrafenis herinneren aan deze vreselijke dag. De “Zandvoort Zimmer” bevat vele schaalmodellen en diorama’s met allen een eigen thema van een bepaald evenement, zoals de Mille Miglia, Sebring, Le Mans, etc.  Voorts bevinden zich er vele hebbedingen voor fans en/of verzamelaars.

 

In de “Aintree Zimmer” bevindt zich een kleine TV-kamer, waar de film “La Passione” van Chris Rea bekeken kan worden. In het halletje tussen beide laatst genoemde kamers wordt een overzicht gegeven van de races van 1961 door middel van allerlei overzichtfoto’s en daarbij behorende beschrijvingen. “Nürburgring” is een spelkamer, met een computer waarop geracet kan worden en tot slot is er een grote conferentiekamer, met een enorm beeldscherm, tafels, stoelen en presentatie apparatuur. Aan de wanden in verschillende vitrines modellen en foto’s van vele beroemdheden zoals Sir Stirling Moss, Kikki Rosberg, Nikki Lauda, Alain Prost, Nelson Piquette en vele anderen. Beneden kan men -op het terras onder het genot van een kop koffie, thee of iets anders- de indrukken van een bezoek rustig laten bezinken en wat nadromen onder het geruis der bomen…

 

 

Tot slot…

De financiële middelen komen onder andere uit het eigen vermogen dat in de stichting is ondergebracht. Daarnaast is de stichting afhankelijk van sponsoren. Het gevraagde toegangsgeld van DM 6,= ($2,80 of € 3,07) zal wel niet veel bijdragen…, want dat is erg laag. Het museum is gevestigd aan de Parkstrasse 20 in Kerpen-Horrem (D). Vanaf de snelweg A4, afslag Kerpen is het duidelijk aangegeven. Het museum is op werkdagen geopend van 14:00 tot 18:00 uur en zaterdags gesloten. Voor gezelschappen en/of speciale wensen is het verstandig vooraf contact op te nemen. Op dit moment wordt erg veel tijd gestoken in de belangstelling die de media momenteel aan de dag leggen en terecht zou ik zeggen, want het museum is beslist een bezoek waard.

 

Zoals op de maquette ook duidelijk is te zien, staat er achter een hek links van de villa een grote hal, waar een tennishal of squash centrum in was gevestigd. Volgens Christoph Louis wordt hier binnen een jaar een Ferrari Formule 1 museum in gevestigd… Op de vraag of de geruchten waar zijn dat de stichting in het bezit is van meerdere originele Ferrari’s wordt veelbetekenend gegrijnsd, maar er wordt noch bevestigd… noch ontkent….

 

Noot...

Het museum heeft een moeilijke tijd achter de rug, met name op financieel gebeid. Inmiddels is Christoph Louis weg en is de gemeente ingesprongen om zo de nalatenschap van Wolfgang Graf Berghe von Trips te behouden voor het publiek. Het museum is inmiddels weer geopend, maar slechts op alle Zon- en feestdagen. Op de site kunt u meer informatie vinden.

 

 

o o o o o

 

Bronnen: Museum villa Trips

                  Hubert Oebels

                  Christoph Louis

                 

                  Met dank aan Christoph Louis voor zijn tijd en medewerking.